Śruba kulowa a śruba trapezowa: Który jest właściwy wybór dla mojego zastosowania?

Podstawowa decyzja inżynierska, która decyduje o wydajności, bezpieczeństwie i kosztach Twojego napędu. Wybór między śrubą kulową (KGT) a śrubą trapezową (TR) jest jedną z kluczowych decyzji przy projektowaniu osi liniowych, przekładni śrubowych i aktuatorów. Nie chodzi o „lepszy” w sensie absolutnym, ale o optymalne dopasowanie do zadania – np. pod względem prędkości, precyzji, zdolności do utrzymywania obciążenia i budżetu. KGT oznaczają najwyższą wydajność i sprawność (tarcie toczne), TR – solidną prostotę i samohamowność (tarcie ślizgowe). Różnica fizyczna i jej konsekwencje TR (tarcie ślizgowe): Śruba i nakrętka ślizgają się po sobie – proste, solidne, niedrogie, z samohamownością przy małych kątach nachylenia linii śrubowej. KGT (tarcie toczne): Kulki toczą się w bieżniach między śrubą a nakrętką – bardzo wysoka sprawność, wysoka dynamika i niska emisja ciepła, brak samohamowności → wymagany hamulec do bezpiecznego utrzymania obciążenia. Macierz decyzyjna: Śruba kulowa (KGT) vs. Śruba trapezowa (TR) Kryterium Śruba kulowa (KGT) Śruba trapezowa (TR) Zasada działania Tarcie toczne (kulki toczą się w bieżniach) Tarcie ślizgowe (boki gwintu ślizgają się bezpośrednio) Sprawność Bardzo wysoka, energooszczędna Niższa, więcej strat ciepła Maks. prędkość Bardzo wysoka, dynamiczne ruchy Ograniczona przez wydzielanie ciepła Czas włączenia (ED) Znacznie wyższy – w zależności od konstrukcji do 4x w porównaniu do TR Ograniczony, w przypadku TR ZIMM typ. do maks. 20 %, Precyzja / Luz Możliwa bezluzowa dzięki napięciu wstępnemu, wysoka sztywność Standardowo luz, możliwe wykonania niskoluzowe Samohamowność Nie → Potrzebny hamulec do utrzymania obciążenia Tak (przy małych kątach nachylenia linii śrubowej, statycznie/dynamicznie) Żywotność (dynamiczna) Bardzo wysoka, łatwa do obliczenia Niższa, bardziej zależna od zużycia Moment rozruchowy Niski (niskie tarcie) Wyższy (moment zrywania) Odporność na warunki otoczenia Większa wrażliwość na zanieczyszczenia → Zwróc uwagę na uszczelnienie/smarowanie Bardzo wytrzymała i odporna Koszty Wyższe (komponenty i napięcie wstępne) Niższe Typowe zastosowania Osie CNC, automatyka, dynamiczne pozycjonowanie, wysoki ED Ręczne/rzadkie regulacje, zmiana formatu, zadania związane z utrzymaniem statycznym, trudne warunki otoczenia Praktyka: Klasyfikacja w systemie modułowym ZIMM KGT w przekładniach śrubowych/zastosowaniach ZIMM: Do wysokiej dynamiki, precyzji i ED (np. ZE/ZE-H z opcjami KGT). TR w przekładniach śrubowych/aktuatorach ZIMM: gdy najważniejsza jest samohamowność, efektywność kosztowa i solidność (typ. do 20% ED). Wnioski: Jak dokonać właściwego wyboru Wybierz KGT , jeśli wymagane są wysokie prędkości, praca ciągła (wysoki ED), najwyższa dokładność pozycjonowania i maksymalna efektywność energetyczna. (Zastosuj hamulec do utrzymania obciążenia) Wybierz TR , jeśli samohamowność jest cechą bezpieczeństwa, ruchy są rzadkie/wolne, a priorytetem są budżet i solidność (np. zmiany formatu, ręczne regulacje).

Śruba kulowa a trapezowa: Jak wybrać?

Powrót do strony głównej

Brakuje jakiegoś tematu?

Pomimo naszej obszernej wiki nie znalazłeś informacji, których szukałeś? W takim razie nie wahaj się skontaktować z nami bezpośrednio.

Nasz zespół z przyjemnością pomoże Ci osobiście – czy to z konkretnymi aplikacjami, niestandardowymi produktami czy brakującymi treściami. Wspólnie znajdziemy właściwe rozwiązanie.

SKONTAKTUJ SIĘ Z NAMI

Autor:

Florian Wenger | Kierownik zespołu Marketing & Online

Ostatnia aktualizacja:

15.12.2025

Podstawowa decyzja inżynierska, która decyduje o wydajności, bezpieczeństwie i kosztach Twojego napędu.

Wybór między śrubą kulową (KGT) a śrubą trapezową (TR) jest jedną z kluczowych decyzji przy projektowaniu osi liniowych, przekładni śrubowych i aktuatorów. Nie chodzi o „lepszy” w sensie absolutnym, ale o optymalne dopasowanie do zadania – np. pod względem prędkości, precyzji, zdolności do utrzymywania obciążenia i budżetu. KGT oznaczają najwyższą wydajność i sprawność (tarcie toczne), TR – solidną prostotę i samohamowność (tarcie ślizgowe).

Różnica fizyczna i jej konsekwencje

TR (tarcie ślizgowe): Śruba i nakrętka ślizgają się po sobie – proste, solidne, niedrogie, z samohamownością przy małych kątach nachylenia linii śrubowej.
KGT (tarcie toczne): Kulki toczą się w bieżniach między śrubą a nakrętką – bardzo wysoka sprawność, wysoka dynamika i niska emisja ciepła, brak samohamowności → wymagany hamulec do bezpiecznego utrzymania obciążenia.

Macierz decyzyjna: Śruba kulowa (KGT) vs. Śruba trapezowa (TR)

Kryterium	Śruba kulowa (KGT)	Śruba trapezowa (TR)
Zasada działania	Tarcie toczne (kulki toczą się w bieżniach)	Tarcie ślizgowe (boki gwintu ślizgają się bezpośrednio)
Sprawność	Bardzo wysoka, energooszczędna	Niższa, więcej strat ciepła
Maks. prędkość	Bardzo wysoka, dynamiczne ruchy	Ograniczona przez wydzielanie ciepła
Czas włączenia (ED)	Znacznie wyższy – w zależności od konstrukcji do 4x w porównaniu do TR	Ograniczony, w przypadku TR ZIMM typ. do maks. 20 %,
Precyzja / Luz	Możliwa bezluzowa dzięki napięciu wstępnemu, wysoka sztywność	Standardowo luz, możliwe wykonania niskoluzowe
Samohamowność	Nie → Potrzebny hamulec do utrzymania obciążenia	Tak (przy małych kątach nachylenia linii śrubowej, statycznie/dynamicznie)
Żywotność (dynamiczna)	Bardzo wysoka, łatwa do obliczenia	Niższa, bardziej zależna od zużycia
Moment rozruchowy	Niski (niskie tarcie)	Wyższy (moment zrywania)
Odporność na warunki otoczenia	Większa wrażliwość na zanieczyszczenia → Zwróc uwagę na uszczelnienie/smarowanie	Bardzo wytrzymała i odporna
Koszty	Wyższe (komponenty i napięcie wstępne)	Niższe
Typowe zastosowania	Osie CNC, automatyka, dynamiczne pozycjonowanie, wysoki ED	Ręczne/rzadkie regulacje, zmiana formatu, zadania związane z utrzymaniem statycznym, trudne warunki otoczenia
Praktyka: Klasyfikacja w systemie modułowym ZIMM	KGT w przekładniach śrubowych/zastosowaniach ZIMM: Do wysokiej dynamiki, precyzji i ED (np. ZE/ZE-H z opcjami KGT).	TR w przekładniach śrubowych/aktuatorach ZIMM: gdy najważniejsza jest samohamowność, efektywność kosztowa i solidność (typ. do 20% ED).

Wnioski: Jak dokonać właściwego wyboru

Wybierz KGT, jeśli wymagane są wysokie prędkości, praca ciągła (wysoki ED), najwyższa dokładność pozycjonowania i maksymalna efektywność energetyczna. (Zastosuj hamulec do utrzymania obciążenia)
Wybierz TR, jeśli samohamowność jest cechą bezpieczeństwa, ruchy są rzadkie/wolne, a priorytetem są budżet i solidność (np. zmiany formatu, ręczne regulacje).

Florian Wenger | Kierownik zespołu Marketing & Online

Florian Wenger kieruje w ZIMM zespołem Marketing & Online. Odpowiada za cyfrową obecność marki, stronę internetową oraz treści produktowe dotyczące podnośników śrubowych, aktuatorów elektromechanicznych i techniki napędowej – w tym SEO/SEA, analitykę internetową oraz spójną terminologię we wszystkich kanałach.

Wyświetl profil LinkedIn

+43 5577 806-0

Kategorie:

Pytania i odpowiedzi dotyczące naszych produktów

Nasze kompetencje obejmują rozwój i produkcję przekładni przemysłowych począwszy od odpowiednich części osprzętu aż do odlewów, produkcji seryjnej i precyzyjnej obróbki mechanicznej. Oferujemy nie tylko solidne przekładnie, ale także elementy napędowe „szyte na miarę”, wyprodukowane dokładnie według Twoich rysunków i specyfikacji.

Jako wiodący w Europie producent podnośników śrubowych stawiamy na najnowocześniejszy park maszynowy oraz rozbudowane systemy pomiarowe i badawcze. Dzięki temu jesteśmy w stanie samodzielnie wyprodukować niemal wszystkie nasze produkty i zapewnić Państwu zawsze najwyższą jakość.

Niezależnie od zastosowania czy branży – nasze rozwiązania są idealnie dopasowane do Twoich potrzeb. Prześlij swoje zapytanie ofertowe już dziś i usprawnij swoje procesy produkcyjne dzięki naszym elastycznym i konfigurowalnym rozwiązaniom.